ترک سیگار در هر سنی که باشید فوایدی برای سلامتی دارد. مهم نیست چه مدت سیگاری بوده‌اید یا چند نخ سیگار در روز می‌کشیدید، به قول معروف ماهی را هر وقت از آب بگیرید تازه است. به همین دلیل روش‌های مختلفی برای کمک به ترک سیگار در افراد با سنین متفاوت ارائه می‌شود. این روش‌ها با توجه به سلیقه، راحتی در استفاده، کاهش مدت زمان ترک و خفیف‌تر شدن علائم ترک طراحی و تولید شده‌اند.

در این مطلب از سایت بیدارطب به بررسی راه‌های ترک سیگار، فواید و عوارض ناشی از آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

دو عامل که باعث سختی ترک سیگار می‌شوند و باید راهکاری برای آن‌ها پیدا کرد

ترک کردن سیگار کار ساده‌‎ای نیست و همه افراد سیگاری برای ترک مشکلاتی دارند. اما دو چیز ترک کردن سیگار را دشوارتر می‌کند که عبارتند از:

۱. مغز فرد سیگاری باید به نداشتن نیکوتین در اطراف خود عادت کند

نیکوتین اصلی‌ترین داروی اعتیادآور در تنباکو است که ترک را بسیار سخت می‌کند. سیگار برای رساندن سریع نیکوتین به مغز شما طراحی شده است. در داخل مغز، نیکوتین باعث ترشح مواد شیمیایی می‌شود که به فرد سیگاری احساس خوبی می‌دهد. همان‌طور که نیکوتین بارها و بارها قسمت‌هایی از مغز را تحریک می‌کند، مغز به داشتن نیکوتین در اطراف خود عادت می‌کند. با گذشت زمان نیکوتین نحوه عملکرد مغز را تغییر می‌دهد و به نظر می‌رسد که برای اینکه احساس خوبی داشته باشید به نیکوتین نیاز دارید.

وقتی سیگار را ترک می‌کنید، مغز تحریک‌پذیر می‌شود. در نتیجه ممکن است مضطرب یا ناراحت شوید. همچنین احتمال دارد که در تمرکز یا خوابیدن مشکل پیدا کنید و میل شدید به سیگار کشیدن در شما ایجاد شود. به این احساسات گوشه‌گیری می‌گویند که چند هفته پس از ترک بهبود پیدا می‌کنند.

۲. عادت کردن فرد به برنامه‌های روزانه‌ای که در آن‌ها سیگار کشیدن حذف شده است

فعالیت‌های روزانه یک فرد سیگاری با کشیدن مرتب سیگار عجین است. وقتی شخصی اقدام به ترک می‌کند، امکان دارد که این موضوع برنامه‌های روزانه او را دچار اختلال کند. به عنوان مثال برخی افراد سیگاری به صورت مرتب به کافه می‌روند و در آنجا خیلی راحت سیگار می‌کشند. پس از ترک سیگار، رفتن فرد به کافه بدون سیگار کشیدن سخت خواهد شد. به این عوامل محرک می‌گویند؛ زیرا احساسات قوی‌ترین موضوع برای تحریک فرد به کشیدن سیگار هستند.

برای رفع این نوع خلاها پس از ترک سیگار به برنامه روزانه خود و پر کردن آن با فعالیت‌های جایگزین فکر کنید.

بیشتر بخوانید: کمربند پلاتینر، جدیدترین روش درمان کمردرد در خانه با ۳ تکنولوژی موثر

محصولات جایگزین نیکوتین برای ترک سیگار در افراد مختلف

برخی از افراد برای ترک سیگار به محصولاتی نیاز دارند که نیکوتین بدن آن‌ها را تامین کند. این محصولات با رساندن نیکوتین به بدن، عطش فرد را به سیگار کشیدن کاهش می‌دهند.

باید گفت که این محصولات مقدار کم و قابل کنترلی از نیکوتین در خود دارند. همچنین فاقد مواد شیمیایی مضر سیگار هستند. از این رو ما چند نمونه از آن‌ها را در اینفوگرافی زیر معرفی خواهیم کرد.

انتخاب هر کدام از این محصولات به سلیقه و شرایط فرد بستگی دارد.

ترک سیگار برای همیشه با رعایت نکاتی خاص قبل از شروع ترک

برای ترک سیگار فقط نکشیدن آن مهم نیست، بلکه فرد باید بتواند برای همیشه از کشیدن سیگار دست بکشد. اینکه فردی برای یک هفته دوام بیاورد و سیگار نکشد، نشانه این است که یک جای کار اشتباه است و آن شخص به تمام جوانب ترک سیگار فکر نکرده است. به همین منظور ما در این قسمت نکاتی خاصی که باید قبل از ترک به آن‌ها فکر کرد و رعایت شوند را آماده کرده‌ایم.

۱. انگیزه خود را برای ترک مشخص کنید

برای ترک سیگار به یک انگیزه قوی و شخصی نیاز است. احتمال دارد که فردی برای محافظت از خانواده خود در برابر دود سیگار اقدام به ترک کند. همچنین در مواردی خود شخص به دلیل ابتلا به بیماری ریوی، قلبی یا سرطان مجبور به کاهش یا ترک سیگار می‌شود. پس برای ترک به یک انگیزه قوی نیاز دارید.

۲. درمان‌های جایگزین نیکوتین را در نظر بگیرید

هنگامی که سیگار را ترک می‌کنید، حذف نیکوتین ممکن است باعث سردرد شود و بر خلق و خوی فرد تاثیر می‌گذارد. به همین دلیل توصیه می‌شود که از درمان‌های جایگزین نیکوتین استفاده کنید و کم‌کم بدن را آماده ترک کنید. به عنوان مثال استفاده از آدامس‌ها، قرص، پاستیل یا پچ‌های نیکوتینی شانس موفقیت ترک سیگار را بالا می‌برد.

۳. از داروهای تجویزی استفاده کنید

برخی از داروها باعث کاهش هوس سیگار کشیدن و رضایت در افراد می‌شود. همچنین نمونه‌های دیگری از داروهای ترک وجود دارند که علائم افسردگی یا مشکلات تمرکزی را کاهش می‌دهند.

۴. در مراحل ترک سیگار به عزیزان خود تکیه کنید

به دوستان، خانواده و سایر افرادی که به آن‌ها نزدیک هستید بگویید که می‌خواهید ترک کنید. آن‌ها می‌توانند شما را به ادامه راه تشویق کنند، به ویژه زمانی که وسوسه می‌شوید سیگار بکشید. همچنین می‌توانید به یک گروه پشتیبانی بپیوندید یا با یک مشاور صحبت کنید. رفتار درمانی نوعی مشاوره است که به شما کمک می‌کند راهبردهای ترک سیگار را شناسایی و به آن پایبند باشید.

۵. آرامش خود را حفظ کنید

یکی از دلایلی که افراد سیگار می‌کشند این است که نیکوتین به آن‌ها کمک می‌کند تا آرام شوند. هنگامی که ترک کردید، به راه‌های جدیدی برای رها شدن نیاز خواهید داشت. از این راه‌ها می‌توانیم به ورزش کردن، ارتباط با دوستان، ماساژ و حتی مدیتیشن اشاره کنیم.

۶. از الکل و سایر محرک‌ها اجتناب کنید

افرادی که مشروبات الکلی مصرف می‌کنند، سختی ترک سیگار برای آن‌ها بیشتر است. زیرا مصرف الکل باعث تحریک فرد به کشیدن سیگار می‌شود. به همین دلیل این دسته افراد در مرحله اول باید مشروبات الکلی را ترک کنند و در مرحله دوم سیگار را ترک کنند.

۷. با شروع ترک، خانه خود را از تمامی سیگارها و لوازم جانبی آن پاک کنید

هنگامی که آخرین سیگار خود را کشیدید، تمام زیرسیگاری‌ها و فندک‌های خود را دور بریزید. لباس‌هایی که بوی دود می‌دهند را بشویید و خانه خود را تمیز کنید تا اثری از سیگار و بوی آن در خانه شما باقی نماند.

۸. در صورت عدم موفقیت برای ترک، ناامید نشوید

بسیاری از افراد قبل از اینکه سیگار را برای همیشه ترک کنند چندین بار تلاش می‌کنند. به این صورت که چندین بار تلاش‌های آن‌ها ناموفق بوده است. زیرا عواملی مانند احساسات، فشار کاری یا زندگی باعث سیگار کشیدن آن‌ها شده است.

توجه داشته باشید که در این شرایط ناامید نشوید و بعد از مدتی با راهکاری کامل‌تر اقدام به ترک سیگار کنید.

۹. میوه و سبزیجات را فراموش نکنید

در حین مراحل ترک سیگار سعی کنید رژیم غذایی سالمی داشته باشید. مصرف کافی میوه، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین به بدن در مقاومت در برابر ضعف، بی‌حالی، علائم افسردگی و بدخلقی کمک می‌کنند.

۱۰. از جمله فقط یک نخ سیگار دوری کنید

در حین مراحل ترک ممکن است به دلیل وسوسه شدید، به خود بگویید که فقط یک نخ سیگار می‌کشم. اما این عبارت جز فریب چیز دیگری نیست و باعث مصرف دوباره شما خواهد شد. پس در این مواقع سر خود را با ورزش، فعالیت‌های ذهنی یا بدنی مشغول کنید.

۱۱. پاداشی برای خود در نظر بگیرید

برای خودتان پاداشی در نظر بگیرید و بعد از ترک آن را تهیه کنید. البته با یک حساب سرانگشتی می‌توانید تمام آن هزینه‌ای که بابت عدم خرید سیگار پس انداز کرده‌اید را نیز در جای مناسبی خرج کنید.

بیشتر بخوانید: زانوبند زاپیامکس؛ راه‌حلی جدید برای مشکلات زانو در خانه

ترک سیگار چند روز طول میکشد؟

اینکه دوره ترک سیگار چند روز است به روشی که فرد برای ترک انتخاب کرده است بستگی دارد. به عنوان مثال شخصی انتخاب می‌کند که به صورت یکباره مصرف سیگار را ترک کنید. در حالی که فرد دیگری با کم کردن تعداد نخ‌های سیگار به صورت تدریجی اقدام به ترک می‌کند.

در این حالت باید گفت که علائم ترک در فردی که به صورت ناگهانی ترک می‌کند، شدیدتر است و ۳ تا ۵ روز این علائم را خواهد داشت. در حالی که این علائم ترک برای فردی که به تدریج مصرف خود را کم کرده است، خفیف‌تر ایجاد می‌شود.

توجه داشته باشید که سختی ترک سیگار همان ۳ تا ۵ روز اول است. در صورتی که در این چند روز دوام بیاورید، سیگار را ترک خواهید کرد.

برای ترک سیگار چه بخوریم؟ و راز ترک سیگار با چای چیست؟

مصرف مواد غذایی مختلف باعث ترک سیگار نمی‌شوند، اما ممکن است روند ترک را آسان‌تر و مقاومت بدن را بالا ببرند. از مواد غذایی که در حین ترک سیگار می‌توان از آن‌ها سود برد می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• مصرف حبوبات برای تامین مواد مغذی بدن و جلوگیری از افزایش وزن ناشی از ترک سیگار پیشنهاد می‌شود.
• مصرف شیر به جای کشیدن سیگار؛ در این حالت هر موقع هوس سیگار کشیدن داشتید، یک لیوان شیر بنوشید. مصرف شیر هیچ ضرری ندارند، بلکه پر از فایده است.
• مصرف چای سبز یا سیاه باعث پیشگیری از سرطان ریه می‌شود. همچنین چای سیاه دارای ترکیبات فلاونوئید است که با داشتن آنتی‌اکسیدان‌ها خود، از فعالیت رادیکال‌های آزاد جلوگیری می‌کند. در این حالت فردی که در حین ترک است، مصرف چای باعث کاهش میل او به کشیدن دوباره می‌شود.
• مصرف مشروبات الکلی و قهوه را کنار بگذارید.
• مصرف میوه‌ها و سبزیجات را افزایش دهید و از هویج، بادمجان، کدو سبز، کرفس و خیار بیشتر استفاده کنید.

همچنین در رژیم غذایی خود از آجیل‌ها بیشتر استفاده کنید.

فواید ترک سیگار الکترونیکی و سیگار ساده رایج

ترک سیگار یکی از مهمترین اقداماتی است که افراد می‌توانند برای بهبود سلامت خود انجام دهند. این موضوع صرف نظر از سن یا مدت زمانی که فرد سیگاری بوده است صادق است. از فواید ترک سیگار برای همیشه از نظر CDC می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• وضعیت سلامتی را بهبود و کیفیت زندگی را افزایش می‌دهد.
• خطر مرگ زودرس را کاهش می‌دهد و احتمال دارد تا ۱۰ سال امید به زندگی را افزایش دهد.
• خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها و اثرات نامطلوب را مانند باروری ضعیف، بیماری‌های قلبی و عروقی، انسداد ریه و سرطان را کاهش می‌دهد.
• برای سلامت زنان باردار، جنین و نوزادان مفید است.
• از نظر مالی نیز باعث پس‌انداز بیشتر و صرف هزینه برای مراقبت‌های بهداشتی و حتی رفاهی بیشتری می‌شود.

ترک سیگار بهترین راه برای محافظت از اعضای خانواده، همکاران، دوستان و دیگران از خطرات سلامتی مرتبط با تنفس دود سیگار است.

فواید ترک سیگار بر بدن از نظر CDC

طبق تحقیقات CDC فوایدی که پس از ترک سیگار در بدن افراد ایجاد می‌شود در جدول زیر مشخص شده است.

زمان پس از ترک سیگار	مزایای سلامتی ناشی از آن
چند دقیقه	ضربان قلب کاهش می‌یابد.
۲۴ ساعت	سطح نیکوتین در خون به صفر می‌رسد.
چند روز	سطح مونوکسید کربن در خون به  سطح طبیعی (مانند یک فرد غیرسیگاری) کاهش می‌یابد.
۱ تا ۱۲ ماه	سرفه و تنگی نفس کاهش می‌یابد.
۱ تا ۲ سال	خطر حمله قلبی به شدت کاهش می‌یابد.
۳ تا ۶  سال	خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب به نصف کاهش می‌یابد.
۵ تا ۱۰ سال	ابتلا به سرطان دهان، گلو و حنجره به نصف کاهش می‌یابد.
	خطر سکته مغزی کم می‌شود.
۱۰ سال	خطر ابتلا به سرطان ریه بعد از ۱۰ تا ۱۵ سال به نصف کاهش می‌یابد.
	خطر ابتلا به سرطان مثانه، مری و کلیه کاهش می‌یابد.
۱۵ سال	خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب به نزدیک افراد غیرسیگاری کاهش می‌یابد.
۲۰ سال	خطر ابتلا به سرطان‌های دهان، گلو و حنجره کاهش می‌یابد.
	خطر سرطان لوزالمعده به افراد غیر سیگاری می‌رسد.
	خطر سرطان دهانه رحم به نصف کاهش می‌یابد.

فواید ترک سیگار بر چهره اشخاص

مصرف سیگار به مرور زمان باعث تغییراتی در چهره افراد می‌شود و آن را پیرتر و حتی خسته‌تر نشان می‌دهد. از تغییرات ناشی از مصرف سیگار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آسیب به لثه و دندان‌ها
• چروک شدن پوست دور دهان
• از بین رفتن زیبایی انگشتان دست
• به وجود آمدن لکه‌های پیری در صورت و دست
• افزایش احتمال ریزش مو
• چروک شدن پوست دور چشم

این موارد از جمله عوارض مصرف سیگار هستند که با ترک آن به تدریج متوقف یا حتی رفع می‌شوند. از جمله اثراتی که ترک سیگار بر چهره می‌گذارند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بهبود سیاهی اطراف چشم
• رفع زردی دندان‌ها و کاهش روند پوسیدگی آن‌ها
• تغییرات پوستی بعد از ترک سیگار

البته افراد می‌توانند با کمک گرفتن از دندان‌پزشک و متخصص پوست و مو به سلامت دندان‌ها و پوست خود بیشتر برسند.

عوارض ترک سیگار چیست؟ مگر ترک سیگار عوارضی دارد؟

با مصرف سیگار به مرور زمان نیکوتین در بسیاری از روندهای طبیعی بدن قرار می‌گیرد. به همین دلیل برای ترک سیگار در بدن مقاومت یا عوارضی ایجاد می‌شود که موقتی هستند. از این عوارض می‌توان به مواردی که رد اینفوگرافی زیر آمده اشاره کرد:

این موارد همگی موقتی هستند و بعد از چند روز آرام آرام از بین می‌روند. مهم است که در این دوران خانواده، فردی که در حال ترک سیگار است را تنها نگذارند.

سوالات پرتکرار در مورد ترک سیگار

۱- روانشناسی ترک سیگار به چه صورتی است؟

در این روش با صحبت با بیمار علت روانی و حسی که باعث مصرف سیگار می‌شود را پیدا و با راهکارهایی اقدام به رفع آن می‌کنند.

۲- آیا عوارض ترک سیگار خطرناک هستند؟

خیر عوارض ترک سیگار ناشی از حدف نیکوتین از چرخه بدن است که بعد از مدتی از بین می‌روند.

۳- ترک سیگار چند روز طول میکشد؟

ترک سیگار بستگی به شخص دارد اما علائم ناشی از آن بین ۳ تا ۵  روز ادامه خواهند داشت.

۴- برای ترک سیگار چه بخوریم؟

رژیم غذایی سالمی را انتخاب کنید و در آن از مواد غذایی مقوی استفاده کنید. برای آشنایی با مواد مفید در حین ترک سیگار این مطلب بیدارطب را بخوانید.

۵- فواید ترک سیگار بر چهره فرد چگونه است؟

پس از ترک سیگار سیاهی دور چشم فرد کاهش می‌یابد و روند تخریب لثه‌ها، دندان‌‎ها و پوست صورت متوقف خواهد شد.​